Στοπ από τουρκικό δικαστήριο στη μετατροπή της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας σε τζαμί.

Γράφει η Τασσώ Γαΐλα

Πάμε στην Τραπεζούντα;  Η Τραπεζούντα (τουρκικά: Trabzon «Τράμπζον», αρχ. ελλ. Τραπεζοῦς) είναι πόλη της Μικράς Ασίας (Πόντος) στις ακτές του Ευξείνου Πόντου, στη σημερινή Τουρκία. Παλιά ελληνική αποικία κατά την Αρχαιότητα, πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Μεγάλων Κομνηνών, μεγάλο αστικό και πολιτιστικό κέντρο των Ελλήνων Ποντίων μέχρι το 1922 και την Μικρασιατική Καταστροφή. Ίσως αποικία της να ήταν και η Τραπεζούς στον Περσικό κόλπο. Είναι η ωραιότερη πόλη του Πόντου, η πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας των Κομνηνών, το τελευταίο καταφύγιο του Ελληνισμού. Η Τραπεζούντα ιδρύθηκε το 756 π.Χ. για πρώτη φορά από Ίωνες αποίκους. Έζησε δόξες, καταστροφές, τιμές και θυσίες, αλλά έμεινε και στάθηκε Ελληνική επί 2678 χρόνια μέχρι το 1922 όταν και αναγκάστηκε ο ελληνισμός της να καταφύγει στην Ελλάδα. Την πόλη την στόλισαν όλοι και όλες οι εποχές με διαφορετικά κτίσματα, προστάτη της δε έχει (;)και είχε τον Άγιο Ευγένιο που η  υπέρλαμπρη εκκλησία του έχει μετατραπεί  σήμερα σε τέμενος. Εδώ και η εκκλησία Της του Θεού Σοφίας, η εκκλησία της Αγίας Σοφίας. Από το 2013 σταδιακά οι Τούρκοι άρχισαν να καλύπτουν τις σπάνιες αγιογραφίες του Ναού με σκοπό να τον μετατρέψουν σε τέμενος.

Έρχεται όμως τώρα μία δικαστική απόφαση που ανατρέπει τα πάντα. Αντιγράφω από το site ‘Pontos News’:

Το Περιφερειακό Διοικητικό Δικαστήριο της Αμισού με απόφασή του ακύρωσε το πρόγραμμα ανακαίνισης της Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας που είναι σε εξέλιξη για την πλήρη μετατροπή του μνημείου από μουσείο σε ισλαμικό τέμενος. Το σχέδιο έχει την έγκριση της Υπηρεσίας Προστασίας Μνημείων· στη Δικαιοσύνη προσέφυγε το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων Τραπεζούντας.

Το 2013 το Μουσείο της Αγίας Σοφίας πέρασε από το υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας στην Περιφερειακή Διεύθυνση Ιδρυμάτων Τραπεζούντας.

Αν και απόφαση του 1986 της Υπηρεσίας Προστασίας Μνημείων ορίζει ότι θα πρέπει να χρησιμοποιείται αποκλειστικά ως μουσείο, από το 2013 σταδιακά άρχισε η κάλυψη των αγιογραφιών και έγινε διαγωνισμός ώστε η Αγία Σοφία να μετατραπεί σε τέμενος. Στην προσφυγή του το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων αναφέρει ότι η έγκριση των εργασιών είναι παράνομη, καθώς παραβιάζεται η εθνική και διεθνής νομοθεσία.

Το Επιμελητήριο αρχικά προσέφυγε στο Διοικητικό Δικαστήριο Τραπεζούντας, το οποίο όμως αποφάνθηκε υπέρ του σχεδίου ανακαίνισης, παρά το γεγονός ότι παρουσιάζει πολλά κενά. Στο δικαστήριο της Αμισού εκδικάστηκε η έφεση· μάλιστα, εμπειρογνώμονας που διορίστηκε από την Έδρα επιβεβαίωσε την παραβίαση της υπ’ αριθμόν 660 απόφασης του Ανώτατου Συμβουλίου Προστασίας Μνημείων.

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων Τραπεζούντας ζητά η Αγία Σοφία να λειτουργεί μόνο ως μουσείο και οι επισκέπτες να μπορούν να βλέπουν τις αγιογραφίες και άλλα αριστουργήματα της ορθόδοξης εκκλησιαστικής τέχνης.

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια στο Επιμελητήριο Αρχιτεκτόνων Τραπεζούντας για τις ενέργειες του και σαφώς νομίζω ότι άξιζε τον κόπο η σύντομη αυτή αναφορά μας στο σημαντικό αυτό γεγονός για την πολιτιστική Ορθόδοξη παράδοση και κληρονομιά, γεγονός που πέρασε απαρατήρητο από τα μεγάλα μας ΜΜΕ.

Ευχαριστώ το Pontos.gr.

Φωτό: διαδίκτυο.

Τασσώ Γαΐλα

Αρθρογράφος

Ερευνήτρια Ελληνικής λογοτεχνίας.

Σχετικές δημοσιεύσεις

Αφήστε ένα σχόλιο

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.